Arfau aer
Ar y tudalen hwn:
| 1. Trosolwg |
| 2. Arfau aer sy'n arfau tanio |
| 3. Defnyddio arf aer |
| 4. Pwy sydd ddim yn cael defnyddio arfau aer |
| 5. Diogelwch |
Trosolwg
Mae arfau aer yn saethu drwy ddefnyddio aer neu nwy cywasgedig.
Mae arfau aer cyffredin yn cynnwys:
- gynnau BB
- gynnau pelenni
- gynnau aer feddal (sy’n cael eu defnyddio mewn chwaraeon aer feddal)
Yng Nghymru a Lloegr, does dim angen tystysgrif arf tanio ar gyfer y rhan fwyaf o arfau aer o'r math hwn. Ond mae’n rhaid ichi fod dros 18 oed i brynu neu rentu un.
Arfau aer sy'n arfau tanio
Mae arfau aer penodol yn cael eu hystyried yn arfau tanio. Mae'r rhain yn beryglus, felly bydd arnoch chi angen caniatâd i'w defnyddio.
Mae arfau aer yn arfau tanio os oes ganddyn nhw 'faril farwol'. Mewn geiriau eraill, os oes ganddyn nhw egni trwyn sy'n fwy nag un joule (0.7tr/pwys).
Bydd arnoch chi angen tystysgrif arf tanio:
- os oes gan eich reiffl aer egni trwyn sy'n fwy na 12tr/pwys
Mae pistolau aer sydd ag egni trwyn sy'n fwy na 6tr/pwys wedi’u gwahardd. Does dim modd eu trwyddedu. I ddefnyddio un, mae arnoch chi angen caniatâd yr Ysgrifennydd Cartref.
Sylwch mai’r rheolau sy’n gymwys i Gymru a Lloegr yw’r rhain. Efallai y bydd gan wledydd eraill reoliadau gwahanol.
Defnyddio arf aer
Rydych chi’n cael defnyddio arfau aer:
- i saethu at darged
- i reoli fermin
- i hela anifeiliaid tir bach
Dim ond ar eiddo preifat rydych chi’n cael saethu. Gofalwch bob amser eich bod wedi cael caniatâd y tirfeddiannwr. Mae tresmasu ar eiddo preifat gan gario arf yn drosedd ddifrifol.
Troseddau arfau aer
Mae'n drosedd:
- peryglu bywyd dynol
- difrodi neu ddinistrio eiddo rhywun
- saethu pelenni y tu hwnt i ffiniau'r eiddo rydych chi'n saethu arno
- anafu, torri ar draws neu beryglu defnyddiwr ffordd drwy danio pelen o fewn 50 troedfedd / 15 metr i ganol ffordd gyhoeddus
- lladd anifeiliaid ac adar gwyllt penodol (darllenwch am hela anghyfreithlon)
- lladd neu anafu anifail anwes, neu beri’n fwriadol i anifail anwes ddioddef
- prynu neu logi arf aer os ydych chi dan 18 oed
- rhoi neu werthu arf aer neu fwledi neu getris i rywun dan 18 oed
-
storio arf aer mewn ffordd y gallai rhywun dan 18 oed gael mynediad iddo
- defnyddio arf aer os ydych chi wedi'ch gwahardd rhag cael arfau tanio
Pwy sydd ddim yn cael defnyddio arfau aer
Dydych chi byth yn cael defnyddio arf aer:
- os ydych chi wedi cael cyfnod yn y carchar (neu ddedfryd ohiriedig) o fwy na thair blynedd
Rydych chi’n cael defnyddio arf aer bum mlynedd ar ôl eich dyddiad rhyddhau:
- os oedd eich cyfnod yn y carchar (neu’ch dedfryd ohiriedig) yn llai na thair blynedd a mwy na thri mis
Cyfyngiadau oedran
Os ydych chi dan 18 oed, chewch chi ddim bod yn berchen ar arf aer na'i logi. Ond mae yna sefyllfaoedd penodol lle cewch chi ddefnyddio un.
Chewch chi ddim bod yn berchen ar arf aer na bwledi neu getris, ond mae rhywun yn cael rhoi benthyg eu rhai nhw i chi. Dim ond dan yr amodau hyn y cewch chi ddefnyddio'r arf aer:
- ar eiddo preifat (lle mae gennych chi ganiatâd y tirfeddiannwr neu'r tenant)
- fel aelod mewn clwb sydd wedi’i gymeradwyo neu mewn clwb reiffls bach
- mewn maes saethu
Dim ond dan yr amodau hyn rydych chi’n cael cario arf aer mewn man cyhoeddus:
- pan fyddwch chi dan oruchwyliaeth rhywun dros 21 oed, a
- phan fydd gennych chi reswm da (er enghraifft, os ydych chi ar eich ffordd i faes saethu)
Mae'n anghyfreithlon gwerthu neu rentu arfau aer neu fwledi neu getris i rywun dan 18 oed.
Chewch chi ddim bod yn berchen ar arf aer na bwledi neu getris, ond mae rhywun yn cael rhoi benthyg eu rhai nhw i chi. Dim ond dan yr amodau hyn y cewch chi ddefnyddio'r arf aer:
- ar eiddo preifat (lle mae gennych chi ganiatâd y tirfeddiannwr neu'r tenant)
- dan oruchwyliaeth rhywun 21 oed a throsodd drwy’r amser
Mae'n anghyfreithlon gwerthu neu rentu arfau aer neu fwledi neu getris i rywun dan 18 oed.
Mae rhieni neu warcheidwaid yn cael dewis prynu arfau aer neu fwledi neu getris i'w plentyn dan 14 oed eu defnyddio. Rhaid i'r rhiant neu'r gwarcheidwad fod â rheolaeth dros yr arf aer bob amser.
Diogelwch
I gael arweiniad ar storio a thrin arfau aer yn ddiogel, darllenwch yr wybodaeth am ddiogelwch ar GOV.UK.