Datganiad gan deulu Michael a Garvey Gayle

Heddiw, yn Llys y Goron Caerdydd, cafodd Garvey Gayle, 23 oed, ei gadw yn y ddalfa am gyfnod amhendant o dan y Ddeddf Iechyd Meddwl am ddynladdiad ei dad ac am ymgais i lofruddio ei fam.

Cafodd yr heddlu eu galw i Laneirwg, Caerdydd ar 16 Hydref 2020 ar ôl cael gwybod am ymosodiad difrifol mewn eiddo.
Bu farw Michael Gayle, 54, yn y lleoliad ac aethpwyd ag Amanda Brookes i'r ysbyty ag anafiadau difrifol.
Arestiwyd eu mab, Garvey, cafodd ei gyhuddo a phlediodd yn euog ar y sail nad oedd yn llawn gyfrifol. 

Mae eu teulu wedi rhyddhau'r datganiad canlynol, a gafodd ei ddarllen y tu allan i'r llys gan Marysia Gayle, merch Michael a chwaer Garvey.

“Heddiw cafodd ein brawd ei ddedfrydu am gyfnod amhenodol o dan orchymyn ysbyty. Mae'n ddiwrnod anodd i ni i gyd ond mae gwybod y bydd, o'r diwedd, yn cael yr help y bu ei angen arno cyhyd yn rhoi rhywfaint o dawelwch meddwl i ni.

“Ni fydd byth digon o eiriau i ddisgrifio'r effaith y mae'r drasiedi ofnadwy hon wedi'i chael arnom fel teulu. Mae wedi newid ein bywydau yn llwyr. 

“Mae colli ein Tad, a'n Mam yn colli ei phartner o dan yr amgylchiadau erchyll hyn wedi bod yn annioddefol, yn gorfforol ac yn feddyliol.

“Er bod y ddwy flynedd ddiwethaf wedi bod yn hunllef byw, efallai na fydd pawb yn gwybod ein bod wedi bod yn brwydro ers tair blynedd cyn colli Dad, brwydr na ddaeth byth i ben. Fel teulu, gwnaethom bopeth o fewn ein gallu i gael yr help roedd ei angen arno i Garvey, ni wyddom beth yn rhagor y gallem fod wedi'i wneud. Ac er mor anodd yw i ni ddweud hynny, dywedodd pob un ohonom y byddai rhywbeth fel hyn yn anochel heb help proffesiynol. Gellid bod wedi atal y sefyllfa a dylid bod wedi gwneud hynny. Ni ddylai hyn fyth fod wedi digwydd. Ni ddylai ein Tad fod wedi gorfod marw er mwyn i'n Brawd gael yr help roedd ei angen arno flynyddoedd yn ôl.

“Ni ddaeth ein ple am help i ben y noson y gwnaethom golli Dad.  Bydd yn parhau hyd nes y byddwn yn fodlon na fydd yn rhaid i unrhyw deulu arall wynebu'r un drasiedi na dioddef y frwydr a'r golled rydym ni wedi'u hwynebu. Mae'r system wedi ein methu. Nid yw'n gyfrinach bod gan y system iechyd meddwl ddiffygion sylweddol ond nid yw hynny'n unrhyw esgus dros y methiannau parhaus. Rhaid dysgu gwersi. Rhaid gweithredu mewn ffordd ragweithiol yn hytrach na dim ond ymateb. Rhaid i rywbeth newid. Yn anffodus, nid ni yw'r cyntaf i ddioddef o ganlyniad i esgeulustod y system, ond yn ddi-os, rhaid sicrhau mai ni yw'r teulu olaf a fydd yn gwneud hynny."

Dywedodd y Ditectif Uwch-arolygydd Mark O’Shea, o Heddlu De Cymru:

“Roedd Michael Gayle yn bartner, yn dad ac yn dad-cu yr oedd cariad mawr tuag ato.
“Mae teulu Gayle wedi dangos urddas eithriadol o dan amgylchiadau anodd iawn.
“Rwy'n edmygu cryfder y teulu a'r gofal y maent wedi'i ddangos tuag at Garvey Gayle yn fawr.
“Bydd diddordeb mawr gennym yng nghanlyniad yr Adolygiad Annibynnol o Laddiad a fydd yn ystyried y materion a arweiniodd at y digwyddiad trasig hwn.
“Rydym yn cydymdeimlo â'r teulu ar yr adeg hon a byddwn yn parhau i'w cefnogi wrth iddynt chwilio am atebion.”