Naloxone trwynol wedi'i gyflwyno i'w ddefnyddio gan yr heddlu i wyrdroi effeithiau gorddosau cyffuriau.

Mae Heddlu De Cymru yn cymryd rhan mewn cynllun peilot a fydd yn gweld swyddogion yn Abertawe, Castell-nedd a Phort Talbot yn cario Naloxone trwynol (Nyxoid).

Mae Naloxone yn wrthgyffur brys ar gyfer achosion o orddos a achosir gan heroin a sylweddau opiadau neu opioidau eraill megis methadon, morffin a ffentanyl. Mae'n gweithio drwy wrthdroi'r anawsterau anadlu y gall gorddos o'r sylweddau hyn eu hachosi, er mwyn ennill amser cyn i ambiwlans gyrraedd.

Mae nifer y bobl sydd wedi marw yng Nghymru o ganlyniad i gamddefnyddio cyffuriau wedi cynyddu 84% dros y deg mlynedd diwethaf, o 39.2 fesul miliwn yn 2008 i 72.0 fesul miliwn yn 2018.

Mae'r ffigurau hyn, a ryddhawyd gan y Swyddfa Ystadegau Gwladol, yn dangos mai Abertawe a Chastell-nedd Port Talbot oedd â'r ail gyfraddau uchaf am farwolaethau yn ymwneud â chamddefnyddio cyffuriau yng Nghymru a Lloegr yn 2018.

Os bydd swyddog yr heddlu yn rhoi'r cyffur yn llwyddiannus, yna bydd y derbynnydd yn cael ei atgyfeirio at gronfa ddata Lleihau Niwed, er mwyn sicrhau ei fod yn cael cymorth diogelu ac allgymorth priodol.

Mae gan Heddlu De Cymru dros 50 o swyddogion yr heddlu bellach sydd wedi gwirfoddoli i gario Naloxone trwynol pan fyddant ar ddyletswydd.

Dywedodd y Ditectif Uwch-arolygydd Gareth Morgan:

“Er mai rôl sylfaenol yr heddlu o ran defnyddio a chyflenwi cyffuriau yw gorfodi yn draddodiadol, rydym yn cydweithio'n agos â phartneriaid i leihau'r galw am gyffuriau a rheoleiddir ac i atal pobl rhag cymryd sylweddau mor niweidiol yn y lle cyntaf.

“Drwy gario Naloxone trwynol, bydd adnodd lleihau niwed hanfodol ar gael i swyddogion sy'n gallu atal marwolaethau sy'n gysylltiedig â chyffuriau a'r effeithiau canlyniadol y mae hyn yn eu cael ar deuluoedd a chymunedau.

“Os gallwn achub bywyd un person, bydd yn ein galluogi i'w atgyfeirio at ein partneriaid i gael triniaeth ac ymyrraeth, gan roi cyfle iddo ailadeiladu ei fywyd.”

Dywedodd Matthew Rafferty, Arweinydd Lleihau Niwed ar gyfer Bwrdd Cynllunio Ardal Bae'r Gorllewin:

“Rwy'n falch iawn o weld y bydd gan swyddogion yr heddlu y gallu i gario a rhoi Naloxone. Bydd hyn yn achub bywydau ac yn helpu i leihau'r nifer mawr iawn o farwolaethau sy'n gysylltiedig â chyffuriau a welwn yn Abertawe a Chastell-nedd Port Talbot. Pan fydd swyddogion yn rhoi Naloxone, byddant yn achub bywydau ond hefyd yn ennill amser gwerthfawr er mwyn i wasanaethau trin ymgysylltu â'r unigolyn a rhoi'r gofal dilynol.

“Mae Bwrdd Cynllunio Ardal Bae'r Gorllewin yn ddiolchgar i Heddlu De Cymru. Mae hwn wir yn gam enfawr tuag at leihau marwolaethau sy'n gysylltiedig â chyffuriau sy'n effeithio ar bobl a chymunedau Abertawe a Chastell-nedd Port Talbot.”