Mae troseddau ffiniau yn peri niwed mawr iawn i’r DU, boed hynny’n smyglo pobl, cyffuriau neu arfau tanio, neu droseddau’n ymwneud â therfysgaeth.

Mae miloedd o awyrennau ysgafn, hofrenyddion ac awyrennau ‘microlight’ yn y DU, sy’n hedfan i mewn ac allan o feysydd awyr bach ledled y wlad bob dydd.

Gan na ellir monitro pob awyren a llain lanio 24 awr y dydd, gall y diwydiant hedfan, cymunedau sy’n byw ac yn gweithio yn agos at feysydd awyr a gwylwyr awyrennau brwd chwarae rhan hollbwysig mewn atal troseddau a chynnal cymuned ddiogel.

Menter a sefydlwyd i gael pobl sy’n gweithio yn y diwydiant hedfan neu sy’n byw yn agos at faes awyr i ymuno yn y frwydr yn erbyn troseddau trefnedig a therfysgaeth yw Prosiect Pegasus.

Y pethau i gadw llygad amdanynt:

  • rhywun sydd fel petai’n profi, astudio neu’n ymchwilio’r mesurau diogelwch o amgylch maes awyr
  • rhywun yn prynu offer, cemegion, lifrai neu fathodynnau neu glytiau adnabod
  • nwyddau amheus yn cael eu danfon
  • patrwm anarferol o logi awyren neu wyro oddi wrth gynllun hedfan a gytunwyd
  • awyren sydd wedi cael ei haddasu, sy’n cario tanwydd ychwanegol, wedi dioddef mân ddifrod, wedi glanio’n fyr o’r gyrchfan a fwriadwyd, sydd wedi bod i leoliadau anghysbell neu feysydd glanio ynysig neu sy’n fwdlyd pan mai dim ond stribedi tarmac sydd ar y cynlluniau hedfan
  • peilot sydd fel petai’n nerfus, yn amharod i ateb cwestiynau am deithwyr, hediadau neu lwybrau, sy’n cymryd risgiau diangen, sy’n anwybyddu amodau’r tywydd, sydd fel petai’n hedfan y tu hwnt i’w allu neu’n anwybyddu rheoliadau, sy’n ffeilio Adroddiadau Hedfan Cyffredinol neu gynlluniau hedfan camarweiniol neu anwir
  • rhywun sy’n edrych fel petai’n cuddio llwyth, pecynnau’n cael eu gollwng o awyren sy’n hedfan yn isel, eitemau’n cael eu trin mewn modd amheus?

Beth allwch ei wneud am hyn

Os gwelwch chi unrhyw beth sy’n eich gwneud yn amheus, dywedwch wrthym, naill ai drwy riportio trosedd ar-lein, neu drwy ffonio 101. Os ydych chi’n fyddar neu’n drwm eich clyw, defnyddiwch ein gwasanaeth ffôn testun ar 18001 101.

Os ydych chi’n amau gweithgarwch terfysgol posibl yna gallwch riportio gweithgarwch terfysgol posibl ar-lein, ar y Llinell Frys Gwrthderfysgaeth 0800 789 321, neu os ydych chi’n amau perygl ar y pryd, symudwch i ffwrdd a ffoniwch 999. Os ydych chi’n fyddar neu’n drwm eich clyw, defnyddiwch ein gwasanaeth ffôn testun 18000 neu anfonwch neges destun atom ar 999 os ydych wedi cofrestru ymlaen llaw gyda’r gwasanaeth SMS brys.

Os byddai’n well gennych riportio’n ddienw, ffoniwch Taclo’r Taclau ar 0800 555 111. Dyfynnwch 'Pegasus'.

Cofiwch: peidiwch â rhoi eich hun mewn sefyllfa beryglus neu gymryd unrhyw risgiau; peidiwch â herio rhywun rydych yn ei amau. Riportiwch hynny wrthym ni cyn gynted ag y gallwch.

Rhedwch, cuddiwch, dywedwch

Gwybodaeth a fydd yn ddefnyddiol i ni (ond peidiwch â rhoi eich hun mewn sefyllfa beryglus er mwyn cael y wybodaeth):

  • beth ddigwyddodd, pryd, pam ei fod yn anarferol
  • unrhyw fanylion am yr awyren; disgrifiad, marciau neu addasiadau, pwy sy’n berchen arni
  • os oedd unrhyw gerbydau eraill yn gysylltiedig, rhifau cofrestru a disgrifiad (lliw, gwneuthuriad ac ati)
  • manylion yr hediad, megis math o hediad, cynlluniau ac amseriadau’r hediad
  • unrhyw wybodaeth am y peilot neu’r criw, yn cynnwys eu golwg, unrhyw nodweddion a fyddai’n ei gwneud yn haws eu hadnabod